LÊ HÀ NGÂN
Trưa tĩnh lặng, con thuyền gà gật bên mép sóng bỗng choàng dậy. Đám khách lũ lượt gọi đò, nói cười râm ran cả khúc sông.
Gọi là đò cũng được mà gọi là phà cũng chẳng sai, bởi nó chỉ là con thuyền sắt cũ kĩ ọp ẹp gắn máy nổ. Mỗi khi nổ máy thuyền, lái đò phải lấy sức quấn sợi dây vào cần khởi động, kéo thật mạnh, tiếng động cơ ì ạch như anh thợ bễ lò rèn phì phạch một hồi rồi mới uể oải cất lên. Con thuyền được hàn thêm mặt sàn sắt rộng có thể chứa mươi xe máy và một xe hơi. Khách qua sông nhìn đò thế này ai cũng ngần ngại. Điều đặc biệt là gã máy trưởng bao giờ cầm vô lăng cũng ngước mắt nhìn trời rồi cười một cách khó hiểu. Cái cười của gã ngu ngơ như bị ma làm. Chủ thuyền mới dùng sơn chống gỉ màu đỏ, quét toàn bộ con thuyền, chỉ chừa lại mắt thuyền màu đen, lập lờ trong màn nước bạc. Ánh mắt thuyền dò hỏi, ngước lên thách thức những con sóng hung dữ.
Lái đò dõi mắt nhìn khách, lẩm nhẩm tính, đủng đỉnh thu tiền. Khách chưa đông nên cũng chưa vội nổ máy, ráng chờ thêm khách cho bõ chuyến sang sông. Tiếng chửi cất lên chói gắt:
- Sư thằng mất dạy! Vắt cổ chày ra nước. Nó hành mình suốt đêm mà được vài đồng tiền rách. Thế mà cũng mang tiếng đại gia.
Câu ấy từ miệng một mắt xanh mỏ đỏ, thấp đậm nói với một mắt nhỏ xíu xăm lông mày cười toe toét.
Kính trắng đạo mạo tóc chải vật bóng loáng, khuôn mặt nghiêm như hiền triết, lơ đãng nhìn vạt bèo nở hoa tím đang bị sóng duềnh trên mặt nước. Vài cánh hoa tơi tả, lẫn chân hương lênh đênh trên sóng. Tiếng mõ gõ đều đều nơi tòa cổ miếu ven sông vọng xuống. Người đàn bà chở lồng ngan nặng bỗng bâng quơ:
- Hôm nay mười rằm nhỉ?
Bà cụ ngồi gần bánh lái đò tay lần tràng hạt buột miệng:
- Vâng hôm nay rằm.
Nhận ra khách quen và chiếc xe hơi đắt tiền thường sang sông, lái đò đon đả:
- Anh hôm nay về quê ạ?
- Vâng! Tôi về giỗ đầu bà cụ. Nhanh quá! Người sống kể ngày, người chết kể năm cô ạ!
Không muốn bắt thêm chuyện, kính trắng vẫn lơ đãng nhìn đám bèo.
Kính đen mở cửa xe, hất hàm vào trong:
- Xuống đi em! Xuống mà nhìn sông nước cho thoáng.
- Ứ! Em ngại lắm! Ra ngoài nắng đen hết da. Chồng đứng ngoài đấy một mình đi.
Uốn éo một hồi, nhưng gặp ánh mắt sắc như dao cau, lông mày xăm nhíu lại đầy khó chịu của mệnh phụ ngồi cạnh kính trắng ném lại, cô ta vội líu ríu xuống xe. Cặp môi tô son đỏ chót khiêu khích, dày cao gót mười hai phân nhọn hoắt, bước hụt, trẹo chân:
- Ứ bắt đền anh. Tự dưng bắt người ta xuống xe. Đau muốn chết đây này!
- Thôi mà! Thương quá! Lại đây anh đền.
Như chốn không người, hắn cúi xuống cầm chân vợ thổi lấy thổi để ra chiều âu yếm. Chiếc kính đen rơi xuống, lộ đôi mắt lươn ti hí, trông gớm chết.
Đang xoa chân vợ, kính đen chợt buông thõng tay, nhớ ra điều gì, gài kính vào áo ngực:
- Tiền... tiền của anh đâu? Em có cầm ví của anh không?
Môi đỏ như miếng tiết trề ra, hai hàm răng sin sít:
- Ai biết được! Chắc là chết dí vào đám tá lả lúc nãy, hết sạch rồi dở trò hành vợ phải không? Con này biết tỏng rồi nhé! Đừng có diễn nữa.
Thói đỏng đảnh của kẻ quen được chiều chuộng và thích bắt nạt người khác được phát huy. Ả ra sức cạnh khóe và xỉ mắng chồng. Mặc kệ mọi người, ai nhìn thì mặc họ, ả vẫn nói cho bõ tức.
Kính đen cúi xuống đấu dịu, xoa đôi bàn chân vợ ỏn thót:
- Thôi mà vợ ơi! Đừng hành anh nữa. Trả ví cho anh đi. Trong đó anh còn bảy trăm, cho em hai trăm nhé!
Chẳng ngại ngần, môi đỏ vẫn tiếp tục rít lên:
- Chồng ơi là chồng... Kiểu này tôi cũng phải xéo sớm. Đường ai nấy đi cho yên phận. Bỏ tay ra, không khiến cầm chân người ta nữa.
 |
| Minh họa: Ngô Xuân Khôi |
- Câm mồm... Lừa ưa nặng, về nhà mày chết với ông.
Môi đỏ bật khóc. Tiếng khóc mỗi lúc một to dần. Nhà đò khó chịu, vì đi đò người ta ngại nhất là nước mắt. Sông rộng đò đầy, vài người khách bực mình ném những cái nhìn bực bội về đôi uyên ương đang diễn. Có người còn moi túi tìm tiền lẻ thả xuống sông, mong tránh nhưng điều xui xẻo.
Hội tá lả túm năm tụm bảy cuối sàn thuyền đang vào cơ sát phạt máu lửa, nghe tiếng khóc vội ngẩng đầu lên. Gã bặm trợn trong số đó cất tiếng chửi:
- Bố khỉ! Đi đò mà còn khóc lóc. Sốt ruột... Ra ngõ mà gặp con này thì cả ngày ăn cháo. Bố mày hôm nay mà thua bạc thì cứ liệu hồn.
Gã đầu cua ngồi bên cạnh, nhăm nhăm chỉ đợi vơ tiền sốt ruột gắt lên:
- Kệ bố chúng nó! Đại ca hơi đâu mà bực mình. Có rút bài nữa hay không em còn cộng điểm. Gớm xương quá! Hóc thế này cứ câu dầm, sắp hết chuyến rồi đấy.
Hắn đéo vu vơ một hồi rồi chúi đầu vào canh bạc tiếp.
Muốn giữ thể diện, mệnh phụ giả lả:
- Vợ chồng trẻ con! Im ngay không chết với mẹ bây giờ.
Tiếng nói quyền uy, cùng với cái nhìn sắc như dao. Dâu và con chợt im bặt.
Men theo mạn thuyền là tiếng huơ gậy lộc cộc của người xẩm mù. Nón rách tả tơi, giọng hát nỉ non, ướt sũng như mưa dầm, lời hát đứt đoạn bởi âm sắc mệt mỏi khê nồng bởi thời gian năm tháng.
Đôi ta duyên phận phải chiều/ Tơ hồng phấn phít chỉ điều xe xăn/ Cầm tay giao mặt dặn rằng/ Chỉ thề nước biếc đạo hằng chớ quên/ Duyên phận i ta phải chiều/ Này ai ơi, í đôi thời, đôi lứa i ta.
Vài đồng tiền lẻ được thả vào nón rách. Kính đen thấy người xẩm giơ nón về phía mình, liền quay mặt xuống sông nhổ bọt. Vài ánh mắt khó chịu bực bội nhìn theo hắn.
Vẫn cố chờ bòn thêm vài khách, muốn không khí dịu xuống, lái đò xởi lởi:
- Có hai anh chị về quê giỗ cụ thôi ạ?
Mệnh phụ xăm lông mày nhếch mép quyền uy:
- Cảm ơn cô! Các cháu đều về nhưng đi sau, chỉ có vợ chồng thằng út là đi cùng chúng tôi.
Ngón tay đeo nhẫn cẩn đá quý, chỉ tay về phía dâu con đang uốn éo bên cửa xe. Mái tóc búi cao lộ cần cổ trắng mập mạp, sợi dây chuyền vàng to như cái xích quàng quanh cổ cùng màu áo đen càng tôn vẻ kiêu bạc sắc sảo của người đàn bà.
Kính trắng vẫn lơ đãng nhìn mặt sông. Bèo vẫn dạt, mây vẫn trôi. Dâu con vẫn hấm hứ nguýt nhau. Kính trắng thờ ơ, chẳng có gì đáng quan tâm hơn những đám bèo trên mặt nước. Bỗng chuông điện thoại réo vang, buộc phải bắt máy :
- Tôi lên đò rồi! Chú bảo sao, tiền giỗ ấy à? Tôi tưởng nó nộp rồi chứ? Thôi được, chú ra đây lấy nhé!
Kính trắng hướng mắt về phía quý tử đang chành chọe nhau :
- Sao mày không nộp tiền giỗ? Chú điện ra đòi đây này. Rõ xấu mặt, con với cái. Không ra thể thống gì nữa.
Tiếng thở dài loang vào sông nước. Kính đen vênh mặt:
- Ơ sao bố lại mắng con. Con nộp rồi chứ.
Người đàn bà lườm chồng một cái sắc lẻm:
- Anh em nhà ông thật rách việc. Nó nộp rồi lại gọi điện bảo là chưa, giỗ chạp thế này từ sau mẹ con tôi không bao giờ dám về nữa! Rõ khổ vì miếng ăn, kính chẳng bõ phiền.
Chẳng còn hứng thú sau cuộc điện thoại của người em, không thể nín nhịn được nữa, kính trắng định cho thằng út một bài học về đạo làm người cho bõ ức, nhưng giữa chợ giữa đò nên đành nín nhịn cho êm.
Đò quay mũi sang sông. Một người tấp tểnh bước xuống, khuôn mặt đỏ gay, bước đi xiêu vẹo:
- Chờ tôi chút đò ơi!
Ngón tay đeo hai nhẫn vàng to kệch, khuôn mặt méo xệch. Nụ cười nịnh bợ, y giơ tay, ngọng líu:
- Cho em bắt tay tiễn bác cả nhé! Gớm cả họ mình em chỉ hợp với mỗi anh thôi. Anh đi là em nhớ.... hu hu hu...
Không biết có phải y cảm động hay không mà tu lên khóc. Khóc nức nở ai oán, y khổ tâm khóc, hay rượu khóc? Kính trắng bối rối nhìn người anh em họ giơ tay bắt tay con trai mình:
- Cháu về nhé!
Thằng cháu gạt tay chú gắt lên một tiếng.
Rồi hắn lôi ông chú họ xềnh xệch lên bờ. Mọi người nhìn theo, có kẻ bình luận:
- Sao mà giàu thế nhỉ? Gớm cái nhẫn vàng trên tay lão ta to như con đỉa trâu ấy. Tôi đố bà biết đó là vàng thật hay vàng giả.
Kính trắng ngượng với mọi người quay ra thanh minh:
- Chú ấy vừa bán con trâu mộng. Mua được mấy chỉ vàng đeo hết vào tay đấy. Rõ khổ, suốt ngày say nhưng đối với anh em thì tử tế lắm!
Có kẻ chẳng cần giữ ý nhìn về phía kính đen buông tiếng:
- Con với cháu, rõ khổ...
Chẳng còn giữ ý, thằng con hằn học quay về phía bố:
- Con chán họ mình lên tận cổ, mỗi lần về quê đối với con là cả cực hình. Bố lúc nào cũng khoe, quê mình tốt, quê mình đáng yêu. Bố tưởng con không đóng giỗ hay sao. Lúc nãy ngồi xuống chiếu con còn chạy ra quán mua thêm một thùng bia về khao cả họ đấy thôi. Nhưng thóc đâu mà đãi gà rừng, đấy là con muốn làm sang cho bố. Thùng bia của con chả thừa tiền đóng giỗ hay sao? Thế mà còn điện thoại đòi tiền giỗ. Thật chẳng giống ai cả. Từ nay con cạch đến già không về quê nữa đâu.
Thuyền chòng chành, cả đò im lặng lắng nghe cuộc đấu khẩu của hai bố con. Không dằn được nữa, kính trắng giơ tay định tát vào mặt thằng con mất dạy. Nhưng nó nắm chặt tay bố:
- Bố đừng làm thế! Đừng nghĩ con bất hiếu, bố còn nhớ khi con còn bé, mỗi lần về quê, bao giờ bà cũng xoắn lấy anh cả, khen đẹp trai rồi cưng nựng là đích tôn yêu quý của bà. Có hai con chó con, con vàng đẹp nhất, anh cả đòi bà cho ngay. Còn con kia bà không cho con, mà lại đem cho hàng xóm với lí do là trót hứa với người ta rồi.
Nói xong nó thần mặt nhìn dòng nước uất ức, quay sang mọi người như phân bua, khuôn mặt đanh lại. Vài tiếng xì xào nổi lên:
- Nó nói cũng đúng. Nó đã mua bia rồi coi như đóng giỗ, thế mà còn đòi tiền.
- Bà nói thế không được, cái việc khao bia mọi người là phát sinh thơm thảo. Quê mình nghèo, giỗ chạp là phải bổ, phận con cháu phải đóng góp đầy đủ chứ. Chưa nộp thì người ta nhắc có sao đâu.
Tiếng bấc đưa qua tiếng chì ném lại, con đò chòng chành vì chiếc xe ô tô khá nặng.
Kính đen ngồi bệt xuống mạn thuyền, ấm ức nhớ lại. Trưa nay mọi người còn ngất ngư trong chiếu rượu, nó ăn nhanh, rút ra vườn đi dạo như ngắm cảnh, nhìn mảnh vườn ba sào trĩu trịt cây ăn quả và cái ao hơn sào đặc cá mà nó tiếc chảy máu mắt. Nó hận bà nội vì tất cả những hương hỏa màu mỡ đó lại không thuộc về nó. Phút giây lâm chung, bà cầm chặt tay thằng cả mà dặn dò:
- Bà không sống được nữa, vườn tược đất đai hương hỏa, bà cho con để con hương khói thờ cúng tổ tiên. Thằng út đã có bố mẹ lo cho rồi.
Anh cả khóc nấc lên. Đám ma bà, anh khóc sưng mắt, khi hạ huyệt mọi người phải kéo anh lên khỏi lỗ huyệt mới đặt được bà cụ xuống. Cả làng cả họ ai cũng nức nở khen anh hiếu đễ, thế mà ngày giỗ đầu bà nội anh có về quê đâu. Suốt ngày công cán nước ngoài, chỉ có vợ về ra chiều hiếu thảo.
Càng nghĩ kính đen càng giận bà nội. Hắn chép miệng, sống cũng chẳng ăn ai nữa là chết, giỗ chạp chỉ là hình thức, bày đặt tốn kém, mất thời gian có khi lại đem tới bực mình. Nó nhớ cái lần nghỉ hè năm thứ nhất, dẫn bạn gái về quê. Trăng sáng dãi vườn cây, gió hây hây thổi, nó rủ bạn gái ra vườn ngắm trăng. Cảnh và người đang hổn hển sinh tình. Vòng tay hắn xiết chặt bạn gái, đúng lúc cao trào nhất thì tiếng gọi của bà cất lên:
- Linh ơi! Khuya rồi vào đi ngủ với bà thôi cháu ơi!
Con bé xấu hổ chạy vào nhà. Nó tiếc rẻ đứng bần thần ở cầu ao mãi. Tự dưng thấy bực bội và buồn buồn trong lòng. Nhưng nó thực sự oán bà nội khi sau đợt về quê, nó và bạn gái chia tay với một lí do xưa như trái đất:
- Mình tập trung vào học đi anh ơi! Chúng ta còn quá trẻ để nghĩ đến chuyện riêng tư. Bốn năm nữa mới ra trường cơ mà. Khi đấy hãy hay anh nhé!
Sĩ diện nó cho cô bạn gái mất hút luôn nhưng vẫn buồn vì chăn mãi mới được đứa con gái ngoan thế mà trong phút giây trắng tay. Nó đinh ninh rằng, chắc là do bà nội nhắc nhở nên con bé sợ sao nhãng việc học tập. Nó ghét bà từ dạo ấy. Bà cụ ốm nặng, muốn gặp nó, nó vẫn thờ ơ lấy lí do bận bịu. Chỉ đến khi xong việc ma chay cho bà thì bố nó gọi riêng nó ra vườn:
- Bà cho con cái nhẫn hai đồng cân và cái lắc vàng đây này. Bà không muốn cho ai biết, con cầm lấy đi.
Nhìn thấy vàng bụng mừng quýnh nhưng nó vẫn cố tỏ ra thờ ơ:
- Ui chao! Bà vẫn nghĩ rằng có thằng cháu này ư? Con tưởng trong mắt bà chỉ có thằng cả.
Khuôn mặt nó vênh lên, hàng ria con kiến nhếch lên nụ cười bạc bẽo, đưa tay cầm gói vàng bỏ túi, rồi bước nhanh vào nhà. Ông bố nhìn thấy cả sự bạc bẽo và đểu giả của con mình nhưng đành phải nuốt nhục vì mẹ vừa nằm xuống ai dám ầm ĩ sợ mang tội bất hiếu.
Tiếng máy nổ đều đều, bèo vẫn cuốn vào bánh lái. Hai ả mắt xanh mỏ đỏ tênh hếch ở mạn thuyền, đánh mắt hết chỗ này đến chỗ khác. Gã thầy bói đeo kính đen đang thao thao bất tuyệt với chị bán ngan:
- Số chị tuy vất vả về đường chồng con nhưng hậu vận rất tốt. Điền trạch vượng, ruộng thẳng cánh cò bay thế này thì ăn sao cho hết. Chị là người hiền đức ắt phát về sau.
Như khơi đúng cõi lòng, chị bán ngan sụt sịt:
- Bẩm thầy, thằng chồng con bỏ nhà theo gái nửa năm nay không thấy tăm hơi. Liệu chồng con có quay về nữa không?
- Chị này rõ dở hơi! Thầy nói rồi, nó theo gái chán rồi sẽ về, làm sao mà đoạn tuyệt được với mẹ con chị. Đàn ông mà! Chẳng thằng nào ngu phá nhà mình ra đâu, nó chỉ cơi nới thôi. Gớm, khóc làm gì cho nó tàn phai nhan sắc.
Mây ùn ùn kéo về, những trảng mây đen kịt, trời bỗng dưng tối sầm như cuồng phong bão tố, gió bốc hơi nước mát lạnh phả lên mạn thuyền. Ai cũng nhìn trời lo lắng. Ả mắt xanh mỏ đỏ nắm chặt tay gã thầy bói, như sợ gió thổi bay mình xuống sông.
Chiếc lồng ngan buộc không kĩ xổ tung ra, cả đò nhốn nháo vì cái nhà chị buôn ngan chộp hết chỗ này, chạy sang chỗ khác.
Kính đen bỏ vợ đứng cạnh xe ra ngay đầu mũi thuyền chửi thề:
- Bố khỉ, ngan với vịt, buộc thế à? Nhốn nháo ảnh hưởng tới người khác.
Đò chợt chao đảo, nghiêng ngả. Tiếng máy đang giòn đều tự nhiên tắt ngấm. Một con tàu vừa lướt qua cuộn sóng chồm lên cao táp vào mạn đò. Con đò chới với quay nghiêng....
Những đám hoa tả tơi và chân nhang vẫn lênh đênh trên sóng nước
L.H.N
0 comments: